Przyjęło się w powszechnej świadomości, że udział w spadkobraniu wiąże się z uzyskaniem określonego przysporzenia przez spadkobiercę. I trudno się temu dziwić, wszak wskutek podziału masy spadkowej pomiędzy spadkobierców, odpowiednie części majątku spadkodawcy trafiają do osób uprawnionych do dziedziczenia. Jednakże, w skład masy spadkowej nierzadko oprócz aktywów – czyli zasobów majątkowych, które potencjalnie mogą zagwarantować właścicielowi w przyszłości wpływ określonych korzyści, wchodzą także pasywa, czyli

Instytucja zachowku pełni funkcję ochronną dla najbliższych osób spadkodawcy oraz ich uzasadnionych interesów majątkowych. Jej praktyczne zastosowanie objawia się wówczas, kiedy spadkodawca nie zadbał należycie o to, aby zabezpieczyć swoją najbliższą rodzinę na wypadek swojej śmierci, co może przybrać postać np. nieuwzględnienia jednej z osób należących do tego grona w testamencie, bez jej jednoczesnego skutecznego wydziedziczenia, bądź rozdysponowania swojego majątku jeszcze za życia w drodze darowizn lub